سلامت بدن؛ اولين نكته طلايي كسب آرامش
بي تردید سلامتي يكي از مهمترين ملزومات احساس آرامش و راحتي در زندگي است؛ زیرا ابتلا به بيماريها و ناراحتيهاي مختلف ميتواند بر ديگر جنبههاي زندگي اثر گذاشته و فرد را از لذتهاي آن محروم كند. سلامت بدن نيز در وهله اول به تغذيه متعادل وابسته است. اين يك واقعيت است كه " بايد غذا خورد براي زندگي كردن و نه اينكه زندگي كرد براي غذا خوردن". دليل آن هم روشن است؛ زيرا افرادي كه پرخوري يا بدخوري ميكنند، دچار انواع مشكلات جسماني از جمله ديابت، كلسترول، ناراحتيهاي قلبي، بيماريهاي پوستي و... هستند. از سویی عدم دريافت مواد غذايي ضروري نيز ميتواند تأثيرات سويي بر سلامت بگذارد. تعجب نكنيد در جوامع پيشرفته امروز كمبود غذا عامل اين مشكل نيست، بلكه زياده روي در مصرف خوراكيهاي ناسالم زمينه ساز چنين مشكلاتي شده است. همچنين شيوع چاقي نيز نتيجه تغذيه نادرست و سريع غذا خوردن است؛ زيرا نجويدن كافي لقمهها نه تنها سبب سيري زودتر نمي شود بلكه فرد را به بيشتر خوردن وا ميدارد؛ چون احساس سيري ديرتر به مغز ميرسد.
مصرف همه خوراكيها در حد معقول
استفاده از همه غذاها و خوراكيها در حد متعادل و صحيح شايد به نظر بسيار ساده بيايد، اما بسياري از ما اين نكته را رعايت نمي كنيم. در واقع هر فرد بزرگسالي براي اينكه در وضعيت مطلوب سلامتي باشد، بايد وعدههاي غذايي در طول روز را بر اساس معيارهاي تغذيه اي تهيه كند. در واقع مقدار ويتامينها، پروتئينها، چربيها، نشاسته و مواد معدني مورد نياز روزانه بدن تامين شود. همچنين عادتهای نادرستي مانند پرخوري، سريع جويدن غذا، حذف يك يا چند وعده غذا در روز و مصرف كم آب نيز بايد كنار گذاشته شود. رژيمهاي خيلي سختگيرانه نيز عامل ديگر تهديد سلامتي است. رژيمهايي كه مصرف چربي و شيريني را كاملاً حذف ميكنند، به هيچ وجه توصيه نمي شوند؛ زيرا در اين صورت به حالت كشساني پوست و عملكرد مغز كه به قند نياز دارد، آسيب ميرسد. رژيم غذایی همواره بايد زیر نظر پزشك متخصص تغذيه دنبال شود.
تغذيه صحيح و تعادل احساسات و هيجانها
تغذيه صحيح فقط تأمين غذا براي بدن، سلامت جسم و تناسب اندام نيست، بلكه ابعاد ديگري دارد كه عبارتند از:
- لذت بردن از چشيدن غذا و تحريك پرزهاي چشايي
- فرصتي براي بودن در كنار اعضاي خانواده و دوستان و ايجاد ارتباط صميمانه
- زماني براي رفع خستگي پس از ساعتها كار
- آرام غذا خوردن در محيطي مورد علاقه
استراحت و بهره مندي از پرتوهاي طلايي خورشيد
اگر قصد داريد به آرامش برسيد، بايد بعضي اوقات هيچ كاري انجام ندهيد و فقط استراحت كنيد. هيچ گاه به خاطر اين مسأله خود را محكوم نكنيد. چرت بعد ازظهر، استراحت و دوري از كارها براي سلامتي بسيار عالي هستند. 30 دقيقه يا يك ساعت در طول روز از همه كارها و مسؤوليتها دست بكشيد و اجازه دهيد، ذهن و جسم فقط استراحت كنند. در اين صورت بتدريج استرس، تنشهاي عصبي و خستگي فكري برطرف ميشود. اگر نمي توانيد در اين مدت واقعا بيكار بمانيد، بهتر است چرت خوبي بزنيد، روشهاي تنفس عميق را به كار ببريد و يا از نور خورشيد استفاده كنيد.
بدن ما نمي تواند بدون خورشيد زنده بماند. اين ستاره نوراني فوايد بسياري براي سلامت جسم و روح دارد كه از جمله ميتوان به اين موارد اشاره كرد:
- تثبيت كلسيم در بدن به كمك سنتز ويتامين D
- مقابله مؤثر با استرس، افسردگي و بخصوص افسردگي فصلي كه ضامن اخلاق خوب خواهد بود.
- تقويت سيستم ايمني
- زيبايي و نشاط پوست
- كمك به خواب مطلوب و كاهش احساس خستگي
براي بهره مندي از نور خورشيد توصيه ميشود در ساعاتي كه آسيب كمتري براي سلامتي دارد، از منزل بيرون برويد. صبحها تا قبل از ساعت 11 يا عصر و البته با استفاده از كرم ضد آفتاب و لباس مناسب. نكته مهم در مورد استراحت اين است كه ميتوان در سايه نيز استراحت كرد و از پرتوهاي نوراني خورشيد بهره برد. همچنين افزون بر اقدامهای محافظتي توصيه ميشود، يك بار در سال به متخصص پوست مراجعه شود تا سلامت پوست ارزيابي گردد.
مراقبت در برابر مضرات خورشيد
البته قرار گرفتن در زمانهاي نامناسب و طولاني مدت ميتواند ضررهايي براي سلامتي داشته باشد. از جمله آسيبهاي كوتاه مدت ميتوان به گرما زدگي، كاهش هوشياري، كم آبي بدن، حساسيت نسبت به نور خورشيد و واكنش به برخي داروها، مكملها يا اسانسها اشاره كرد. همچنين در طولاني مدت سبب مشكلات پوستي مانند چين و چروك، لك و سرطان پوست ميشود. براي بهره مندي از فوايد نور خورشيد و پيشگيري از آسيب اشعههاي مضر بايد برخي نكات را رعايت كرد:
- ساعات 11 تا 16 نبايد زير نور خورشيد قرار گرفت.
- حضور در معرض نور خورشيد بايد بتدريج صورت گيرد.
- استفاده از كرم ضد آفتاب، كلاه و عينك براي محافظت از اشعههاي فرابنفش ضروري است.
- بدون كلاه نبايد مدت طولاني زير آفتاب قرار گرفت.
- همواره بايد در اين زمان بطري آب همراه داشت تا رطوبت بدن حفظ شود.
- زير نور خورشيد نخوابيد.
تأثيرات ورزش بر سلامت جسماني و رواني
گرچه تغذيه صحيح و خواب منظم تأثير قابل توجهي بر احساس شادابي و آرامش دارند، اما نبايد از تمرينات جسماني منظم نيز غافل شد. زماني كه 7 تا 8 ساعت از روز را مشغول با رایانه باشيد، بسياري از ماهيچهها به اندازه كافي كار نمي كنند و ريتم تنفس، ضربان قلب، مصرف انرژي و... عملكرد مثبت خود را ندارند. مطالعات نشان ميدهد، براي حفظ سلامت بدن در طولاني ترين حد ممكن بايد روزانه حداقل 30 دقيقه ورزش داشت.
البته منظور از اين تمرينات هميشه ورزش حرفه اي نيست. باغباني، بالا و پايين رفتن از پلهها به جاي آسانسور، تميز كردن شيشهها و... نيز ديگر مصاديق تحرك هستند. افرادي كه روند زندگي بي تحركي دارند بايد مدتي از شبانه روز خود را به تمرينات و فعاليتهاي مورد علاقه اختصاص دهند تا افزون بر جبران اين كمبود، سلامتي نيز تضمين شود.
تأثيرات پيشگيرانه ورزش عبارتند از:
- كاهش ابتلا به بيماريهاي قلبي عروقي
- مقابله با اختلالات تنفسي
- تسهيل اكسيژن رساني به خون و ديگر اندامهاي بدن. اكسيژن رساني مطلوب به مغز يكي از عوامل اساسي براي مقابله با اختلالات حافظه و بيماريهاي مغز است.
- مقابله با مشكلات چاقي و اضافه وزن
- تقويت عملكرد سيستم ايمني
- افزايش كلسترول خوب خون
- تسهيل غلبه بر استرس و اضطراب
- كمك به برطرف شدن اختلالات خواب
ماساژ درماني؛ روشی عالي براي كسب آرامش
ماساژ درماني يكي از شيوههاي درمان نوين است كه تأثيرات مثبتي بر سلامت جسماني، ذهني و هيجاني دارد. از جمله مهمترين آنها ميتوان به موارد زير اشاره كرد:
- ريلكسيشن و كسب آرامش به برطرف شدن استرس و نشانههای آن مانند ميگرن و بي خوابي كمك ميكند.
- بهبود جريان خون
- بهبود عملكرد دستگاه گوارش و دفع مواد سمي
- بهبود سلامت پوست
- تسكين دردهاي عضلاني در سطح پشت، شانهها و گردن
با این حال كه ماساژ درماني بايد زیر نظر متخصص انجام شود، براي بعضي افراد مانند بيماران ديابتي، افراد داراي سابقه جدي بيماريهاي قلبي، مبتلايان به عفونتها، خون مردگي و زخمهاي تازه و همه افراد مبتلا به بيماريهاي وخيم ممنوع است.
راحتي و آسايش در منزل
افزون بر توصيههاي مراقبت از جسم و ذهن، محيط زندگي نيز بايد آسايش و راحتي را در بر گيرد. استفاده از گياهان ضد آلودگي براي پاكسازي هواي منزل مناسب است. همچنين نور منزل نيز بايد در حد مناسبي باشد تا بخصوص در پاييز و زمستان كه بيرون رفتن از منزل كمتر ميشود، شرايط ايده آلي فراهم آورد. موسيقيهاي آرام بخش براي ايجاد محيطي دلپذير در كاهش استرس و افسردگي مؤثر است.